İçindekiler
Dijital pazarlamada, web siteleri ve uygulamaları üzerinden elde edilen bilgiler, işletmeler için son derece kıymetlidir. Bu bilgiler, kullanıcı davranışlarını anlamak, pazarlama stratejilerini geliştirmek ve genel performansı pahalandırmak için kritik bir rol oynar. Analitik araçlar, bu dataları toplamak, tahlil etmek ve yorumlamak için kullanılır.
Google Analytics 4 (GA4) ve Universal Analytics (UA), web analitiği alanında önde gelen araçlardan ikisidir. Her ikisi de web sitesi yahut uygulama performansını ölçmek, kullanıcı etkileşimlerini izlemek ve stratejik kararlar almak için kullanılır. Lakin her biri farklı özelliklere, data toplama yollarına ve tahlil yeteneklerine sahiptir.
Google’ın, 2020 yılından itibaren etaplı olarak hayatımıza dahil ettiği Google Analytics 4 eseri artık tahlil süreçlerinde en sık kullandığımız araçlardan birisi oldu diyebiliriz. Kapalılığa çok daha fazla kıymet veren, çerezsiz hayata bir adım olarak düşündüğü, Web siteleri + taşınabilir uygulamaları (önceden firebase) tek bir ekran üzerinden inceleme fırsatı sunan GA4, Universal Analytics’ten çok başka bir eser diyebiliriz. Bu içerik sayesinde, Google Analytics 4 ve Universal Analytics ortasındaki farkları ayrıntılı bir halde inceleyeceğiz. GA4 ve Universal Analytics ortasındaki temel farkları anlamak, hangi durumlarda hangi tahlil araçlarının tercih edilmesi gerektiğine daha güzel karar vermemize yardımcı olacaktır.
Google Analytics 4 Nedir?
GA4, data kapalılığına, çerez siyasetlerine hayli değer veren, kullanıcı bilgilerini efektif bir halde kullanmamıza yardımcı olan bir tahlil aracıdır. Gelin daima birlikte GA4 eserini yakından inceleyelim.
Google Analytics 4’ün Temel Özellikleri
Google Analytics 4 (GA4), web siteleri ve taşınabilir uygulamaları için geliştirilmiş güçlü bir analitik platformudur. Bu yeni sürüm, daha evvelki Universal Analytics’e kıyasla bir dizi kıymetli farklılık ve gelişmiş özellikler sunar. GA4’ün temel özellikleri şunlardır:
Event Tabanlı Data Toplama: GA4, olay (event) tabanlı bir bilgi toplama modeline dayanır ve kullanıcı etkileşimlerini daha detaylı bir halde takip eder.
Web+APP Verilerini Toplama: GA4, internet sitesi ve taşınabilir uygulama bilgilerini tek bir araç üzerinden tahlil etme imkanı sunar.
Kullanıcı Merkezli Bilgi Modeli: Kullanıcıları tek bir özdeşleştirici (ID) ile izler ve farklı aygıtlardan gelen etkileşimleri birleştirerek kapsamlı bir kullanıcı tahlili sunar.
Makine tahsili dayanaklı ölçüm: GA4, makine tahsilini kullanarak kullanıcı davranışı hakkında daha derin iç görüler elde etmenize yardımcı olur.
Veri kapalılığı odaklı ölçüm: GA4, kullanıcı bilgilerini bilinmeyen tutmanıza yardımcı olmak için tasarlanmıştır. GA4, data toplama süreçlerinde daha fazla özelleştirme sunarak, hangi bilgilerin toplanacağına ve hangi aktifliklerin izleneceğine dair kullanıcılara ayrıntılı bir denetim imkanı sağlar. Bununla birlikte, web sitesi sahiplerine bilgi toplama süreçlerini kullanıcı müsaadesine dayalı olarak ayarlamalarına yardımcı olan “Consent Mode” isimli yeni bir özellik sunar. Bu sayede, kullanıcı makul bilgi toplama çeşitlerine müsaade vermezse, GA4 bu dataları toplamaz.
Bununla birlikte, Google’ın çerezleri reddeden kullanıcıların davranışlarını makine tahsili ile varsayım ederek data sunma özelliği, dikkate paha bir noktadır. GA4 tıpkı vakitte, bilgi saklama konusunda da farklı bir model benimser. Datalar, kullanıcıların muhakkak bir mühlet uzunluğunu seçmedikleri takdirde otomatik olarak 14 ay sonra silinir. Halbuki UA’de bilgiler, manuel olarak silinmediği sürece süresiz olarak saklanır.
GA4’ün getirdiği bu özellikler, kullanıcı kapalılığı ve data toplama konusundaki esneklik ve denetimde kıymetli bir adım sağlar. Ayrıyeten, daha şuurlu pazarlama stratejileri oluşturmak isteyen web sitesi sahiplerine, aygıtlar ve platformlar genelinde daha kapsamlı bir kullanıcı davranışı tahlili sunarak daha şuurlu kararlar almalarına yardımcı olabilir.
Veri Toplama Yöntemleri
GA4, data toplama sürecini daha esnek ve detaylı hale getirir. Bu yeni sürüm, evvelki Universal Analytics’ten farklı olarak olaylara dayalı bir yaklaşım benimser ve bu sayede daha ayrıntılı bilgi toplama imkanı sağlar. Örneğin:
- Enhanced Measurement: (Gelişmiş Ölçümleme) GA4’ün gelişmiş ölçüm özelliği, otomatik olarak belli etkileşimleri (örneğin, sayfa ziyaretleri, görüntülerin izlenmesi, uygulama kullanımı) izler ve raporlar.
- Özel Olaylar (Custom Event) ve Etkileşimler (Interactions): Geliştiriciler, özel olaylar ve etkileşimler tanımlayarak istedikleri belli etkileşimleri izleyebilir ve raporlayabilirler.
Kullanıcı Merkezli Bilgi Modeli
GA4’ün en dikkat cazibeli özelliklerinden biri, kullanıcıların farklı aygıtlarda yaptıkları etkileşimleri birleştirerek tek bir kullanıcı profili oluşturabilmesidir. Bu sayede kullanıcıların davranışları daha kapsamlı ve bütünsel bir biçimde tahlil edilebilir.
- Çapraz Aygıt Raporlama: GA4, tıpkı kullanıcının farklı aygıtlarda yaptığı etkileşimleri takip eder ve bu bilgileri tek bir profil altında birleştirir. Böylelikle kullanıcıların farklı aygıtlar ortasında geçiş yaparak yaptıkları etkileşimlerin tamamını görebilirsiniz.
- Kullanıcı Davranışlarının Daha Kapsamlı Tahlili: GA4, bir kullanıcının başlangıçtan itibaren tüm etkileşimlerini izleyebilir ve bu, pazarlamacıların ve analistlerin kullanıcıların tam seyahatini anlamalarına yardımcı olabilir.
Şimdi süratlice birde Universal Analytics’in ne olduğu, nasıl çalıştığı ve hangi mantıkla kullanıcılara dataları sunduğunu inceyelim:
Universal Analytics Nedir?
Universal Analytics, Google’ın evvelki jenerasyon web analitik platformudur ve bir periyodun önde gelen bir araç olmuştur. Bu analitik araç, kullanıcıların web sitesi etkileşimlerini izlemek, raporlamak ve tahlil etmek için yaygın bir biçimde kullanılmıştır. Birtakım temel özellikleri şunlardır:
Session Tabanlı Bilgi Toplama: Universal Analytics, ziyaret (session) odaklı bir data toplama modeline dayanır. Kullanıcı etkileşimleri ziyaretlerin içinde toplanır ve her ziyaret bir oturum olarak kabul edilir.
Çerez Tabanlı Bilgi Takibi: Kullanıcıların tarayıcılarına yerleştirilen çerezler aracılığıyla etkileşimler takip edilir. Bu, kullanıcıların farklı oturumlar ortasında izlenebilmesini sağlar.
Veri Raporlama ve Tahlil Süreçleri
Universal Analytics, web sitesi yahut uygulama performansıyla ilgili dataların raporlanması ve tahlil edilmesi için kullanılır. Örneğin:
Temel Raporlar ve Metrikler: Ziyaretçi sayısı, sayfa görüntülemeleri, dönüşüm oranları üzere genel ölçümler sağlar.
Özel Raporlar ve Segmentasyon: Kullanıcılar, özel raporlar oluşturarak makul segmentlerdeki kullanıcı davranışlarını daha detaylı bir halde inceleyebilirler.
Universal Analytics’in Geçerlilik Durumu ve Geleceği
Google, Universal Analytics geliştirme takviyesini sonlandırmıştır ve GA4’ü ana web analitik platformu olarak önermektedir. Universal Analytics artık güncellemeler almamakta ve GA4, yeni web analitik projeleri için önerilen platform olarak öne çıkmaktadır.
Google Analytics 4 ile Universal Analytics Ortasındaki Farklar
Mobil Uygulamaların Performansını Ölçümleme
Google Analytics 4’ün UA’dan ayıran en büyük özelliklerden birisi web sitesi ve taşınabilir uygulama bilgilerini tıpkı özellikte izleme yeteneği olduğunu söyleyebiliriz. GA4, Google’ın bir öbür ölçümleme eser olan Firebase’in kullandığı ölçümleme modeli ile birebir standartlarda çalıştığı için, tüm etkileşimler event bazlı tutulur.
Hit Türleri
UA ve GA ortasındaki değerli farklardan bir başkası ise isabet tipleridir. UA tarafında siteye gelen etkileşimler, yapılan süreçler ve tetiklemeler çok farklı isabet çeşidi olarak tutuluyordu. GA4’te artık her bir etkileşim event olarak tutuluyor. Ortadaki en büyük fark bu diyebiliriz.
Event’ler UA içinde kullanılıyordu lakin buradaki kritik nokta; GA4, bir kullanıcının gerçekleştirdiği hareket (event) hakkında ek bilgiler olan event parametreleriyle çalışır. 25 parametre gönderecek biçimde kimi event parametreleri otomatik olarak gönderilir, örneğin ürün_fiyatı üzere ve ek parametreler eklenebilir.
Aşağıdaki görselde UA’de ve GA4’te olan hit tiplerine yakından bakabilirsiniz:
GA4’te Değişen Metrikler Neler?
Ölçümleme ve bilgi modellerinde temel farklılıklar olduğundan ötürü olağan olarak birtakım metriklerde de değişiklikler olduğunu söylemek mümkün. Örneğin UA’de karşılık gelen Kullanıcılar (Users) GA4’te tam karşılığı Total Users (Toplam Kullanıcılar) olarak kullanılıyor.
UA dataları ile GA4 ortasında yaşanan bilgi farklılıkları varsa aşağıdaki tanımlamalar size yardımcı olacaktır.
| Metrik | UA | GA4 |
| Total Users (Toplam Kullanıcılar) | Toplam kullanıcı sayısını lister. UA’de Users olarak kullanılır. | Sitede aktif olan kullanıcı sayısını gösterir. |
| New Users (Yeni Kullanıcılar) | Sitedeyi birinci sefer ziyaret etmiş kullanıcılar | Siteyi yahut taşınabilir uygulamayı birinci sefer ziyaret etmiş kullanıcılar Bu metrik first_open yahut first_visit aktifliğini kaydeden eşsiz kullanıcı kimliklerine nazaran ölçülür. |
| Active Users (Etkin Kullanıcılar) | N/A. Bu metrik UA’de kullanılmıyordu. | GA4’teki birincil kullanıcı metriği: Web sitenizi yahut uygulamanızı ziyaret eden farklı kullanıcıların sayısı |
| Pageview (Sayfa Görüntüleme Sayısı) | Tek bir sayfanın tekrarlanan görüntülemeleri sayılır. Pageview olarak kullanılıyordu. | GA4’te View olarak izlenir. |
Oturum Hesaplamaları Ortasındaki Farklar
UA’da bir oturum (session), kullanıcının siteyle etkileşimde bulunduğu süreyi belirtir. 30 dakika boyunca rastgele bir aktiflik olmaması, gece yarısının geçilmesi yahut yeni kampanya parametrelerinin karşılanması üzere durumlar oturumu sonlandırabilir.
Bununla birlikte, GA4’te ise oturumlar, session_start aktifliğiyle belirlenen bir kimlik tarafından yönetilir ve bu kimlik üzerinden devam eden tüm etkinliklerle ilişkilendirilir. GA4’te oturumlar, gece yarısını aşabilir ve yeni kampanya parametrelerinden etkilenmezler, bu da farklı oturum bedelleriyle sonuçlanabilir, bilhassa küresel kitlelere sahip siteler için tutarsızlık yaratabilir.
Bu farklılıkları anlamak, web analitiği stratejilerini oluştururken ve dataları yorumlarken kıymetlidir. Her bir sistem, kullanıcı davranışlarını ölçmek ve anlamak için eşsiz bir bakış açısı sunar. Münasebetiyle, sitenizin gereksinimlerine en uygun analitik aracı seçerken, bu farklılıkları göz önünde bulundurmak ve data tahlili süreçlerinde tutarlılık sağlamak değerlidir.
GA4 ile BigQuery Kullanımı
GA4’ün sunduğu son derece yararlı özelliklerden biri, BigQuery transferlerinin tüm özellikler için mevcut olmasıdır. Evvelki Universal Analytics (UA) için bu imkan sırf Analytics 360 özellikleriyle sonluydu. Bu gelişme, kullanıcıların ham olayları BigQuery’e aktarabilmesine ve akabinde SQL sorgularıyla bu bilgileri inceleyebilmesine imkan tanır.
Özellikle belirtmek gerekir ki bu fonksiyonu kullanırken, BigQuery için makul bir kum havuzu hududu içinde kaldığınız sürece hiçbir fiyat ödemezsiniz. Lakin, kum havuzu ortamının akış datalarını desteklemediği konusunda şuurlu olmak değerlidir.
UA ile GA4 Ortasında Event Farkılılıkları
GA4 geçişi ile birlikte UA tarafındaki kimi eventlerin isimleri de değişti. Bu durumda e-ticaret siteleri yahut lead toplayan web sitelerinin bilgilerini yakalamak ismine, ölçümleme stratejilerinizi de gözden geçirmeniz gerekecektir.
Hesap Yapısı Farklılıkları
Google Analytics’ in evrimi, Universal Analytics’ten (UA) Google Analytics 4’e (GA4) geçerken yapısal ve kavramsal değişiklikler getirdi. UA’da hesap, özellik ve görünüm olmak üzere üç temel yapı bulunurken, GA4’te hesap ve özellik formunda daha kolaylaştırılmış bir yapı kelam konusu. Bu da GA4 özelliklerinin rastgele bir “görünüm” (View) içermediği manasına gelir.
Ayrıca, GA4’ün tanıttığı büsbütün yeni bir kavram da var: “veri akışları“. Bu akışlar, web sitelerinden yahut uygulamalardan Google Analytics’e giden data yollarını temsil eder. UA’da izleme kimliği ile özellik seviyesinde data toplanırken, GA4, eşsiz bir bilgi akışı kimliği üzerinden data toplar. Her bir GA4 özelliği için 50 bilgi akışı ve 30 uygulama bilgi akışı hududu bulunur.
Bu değişiklikler, analitik raporlama ve bilgi idaresi süreçlerinde yeni bir anlayışın benimsenmesini gerektiriyor. GA4’ün getirdiği bilgi akışları kavramı, kullanıcıların web siteleri yahut uygulamalarından gelen bilgileri daha detaylı ve özelleştirilmiş bir biçimde tahlil etmelerine imkan tanırken, yapısal farklılıkların anlaşılması, gerçek bilgi toplama ve raporlama stratejilerinin oluşturulmasında değerli bir rol oynar.
Google Tag Manager Daha Değerli Bir Oyuncu Haline Geldi
Google Analytics’in evrimi, bilhassa Google Tag Manager’ın rolünü ve kıymetini artırdı. Universal Analytics (UA) kullanıcıları için, amaç sayfa dönüşümleri üzere temel fonksiyonellikler direkt Analytics içinde çarçabuk oluşturulabilirken, GA4’te bu durum değişti. Artık tüm gayeler aktiflik (event) temelli olduğundan ötürü istenilen bir kısmı ölçümleme yapmak için Google Tag Manager’ın kullanılması gerekmektedir.
GA4’ün aktiflik odaklı gaye yapısına geçişi, dijital pazarlama yahut e-ticaret üzere alanlarda çalışanlar için Tag Manager’ın kıymetini daha da artırmıştır. Tag Manager’ı öğrenmek, yalnızca temel data toplama fonksiyonlarını yerine getirmekle kalmayıp, birebir vakitte gelişmiş bilgi toplama ve özelleştirilmiş raporlama için de kıymetlidir.
Bu araçla çalışmak, özel etkinlikler ve özel boyutlar üzere özelleştirilmiş bilgi toplama stratejilerini oluşturmak için gereklidir. Hasebiyle, dijital pazarlamacılar yahut analistler için Tag Manager’ın anlaşılması, bilgi tabanlı stratejilerini geliştirmeleri ve daha derinlemesine tahliller yapabilmeleri için kritik bir adımdır.
Google Analytics 4’te UTM Kodları Nasıl Takip Edilir? başlıklı yazımız da dikkatinizi çekebilir!
