Daha evvel yapılan araştırmalarda COVID-19 ile enfekte olan bireylerin yüzde 40’ında ‘Uzun Covid Sendromu’ olduğu tespit edilmiş; bu sendromun hafıza kaybından dehşet, yorgunluk, nefer darlığı, baş dönmesi ve uyku zahmetine kadar pek çok uzun vadeli yan etkisinin olduğu ortaya çıkmıştı.
Aynı biçimde geçmişte yürütülen araştırmalarda COVID-19 virüsünü tespit etmekte yüzde 100 muvaffakiyet gösteren köpeklerin, artık de uzun COVID sendromunu tespit edebildiği ortaya çıktı. Fransız araştırmacılar tarafından yapılan bir araştırmada eğitimli köpeklerin COVID-19 virüsünü bir buçuk yıl kadar uzun bir müddettir taşıyan hastaları tespit edebildiği öne sürüldü. Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Almanya’da yürütülen çalışmalara nazaran eğitimli köpekler, virüsü koklayarak algılayabiliyor.
Köpekler, COVID-19 virüsünü tespit etmede yüzde 100, uzun COVID sendromunu tespit etmekte ise yüzde 51,1 muvaffakiyet gösterdi
Henüz başkangıç basamağında olan çalışmaya nazaran eğitimli köpekler; hiçbiri yoğum bakım ünitesinde tedavi görmemiş olan uzun müddetli COVID hastalarından alınan koltuk altı teri örneklerinde yüzde 51,1 (45 şahıstan 23’ü) doğruluk oranına sahip. Öte yandan köpeklerin COVID-19 olumlu olan insanları tespit etme oranı ise 188 denetim örneği ortasında sıfır kusur ile yüzde 100.
Florida Memleketler arası Üniversitesi tarafından geçen yıl yayınlanan köpeklerde COVID tespiti üzerine hakemli bir araştırmaya nazaran COVID-19, metabolik değişiklikler sonucunda muhakkak bir koku üretiyor. Üniversitenin yapmış olduğu deneylerde eğitimli köpekler yüzde 97,5’lik bir oranla COVID-19’lu hasta tespitinde başarılı olduğu belirtiliyor.
Bunun haricinde Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu’nda yapılan bir araştırma köpeklerin COVID-19’u tespit etmede %82-94 muvaffakiyet oranı gösterdiğini ortaya koyarken; Almanya’dan yapılan bir araştırmada ise eğitimli köpeklerin insan tükürüğündeki koronavirüsü tespit etmede %94 doğruluk oranına sahip olduğu bildirildi.
Köpekler, COVID-19 tespiti için Türkiye’de de kullanılmak üzere eğitiliyor
Öte yandan ABD’nin Massachusetts eyaletinde bulunan üç okul bölgesi, bu ayın başlarında sınıflarda COVID-19‘u tespit etmek için eğitimli köpekler kullanmaya başladı. CNN’nin bildirdiğine nazaran, Bristol County Şerif ofisi, Huntah ve Duke isimli 14 aylık iki köpeği eğitmek için Florida Memleketler arası Üniversitesi ile birlikte çalıştı. Eğitimli köpeklerin, sınıflardaki sıra ve klavye üzere eşyaların üzerinde COVID-19 kokusu alması halinde oturma konumu aldıkları söz edildi.
Her ne kadar köpeklerin COVID-19 virüsünü tespit etmekteki başarısı kanıtlanmış olsa da Amerikan Besin ve İlaç Dairesi (FDA) köpeklerin bir COVID-19 teşhis aracı olarak kullanılmasına onay vermedi.
Bunlara ek olarak köpeklerin COVID-19 tespitinde kullanılması için çalışmalar ülkemizde de yapılmaya başlandı. İstanbul merkezli havalimanı güvenlik hizmetleri konusunda uzmanlaşmış TAV Güvenlik’in, halihazırda koklamada başarılı olan köpekleri eğitmek için kentteki bir eğitim ve araştırma hastanesinin yanı sıra Cerrahpaşa Veteriner Fakültesi’ndeki araştırmacılardan da yardım aldığı bildirildi. Köpeklerin, Massachussettes’teki okullardakine benzeri bir formda, COVID-9 olumlu insanları tespit etmeleri halinde bu insanların önüne oturmak üzere eğitildiği kaydedildi.
