İçindekiler
5651 Sayılı Kanun
Bu kanun; içerik sağlayıcı, yer sağlayıcı, erişim sağlayıcı, ve toplu kullanım sağlayıcılarının sorumluluk ve yükümlülüklerini kapsamaktadır. Kanunun emeli internete erişimin denetim altına alınmasıdır. Bu bağlamda 5651 sayılı kanunda yer verilen tanımlamalar ve sorumlulukları ele alacağız.
İçerik Sağlayıcı:
İnternet ortamında sunulan içeriği, bilgiyi yahut bilgiyi üreten, değiştiren ya da sağlayan gerçek yahut hükmî şahıslardır. Bu şahıslar kullanıma sunduğu her türlü içerikten sorumludur. Bu içeriklere toplumsal medya paylaşımları ve blog yazıları örnek gösterilebilir. Yapılan paylaşım içeriğinin silinmiş olması hatanın ortadan kalktığı manası taşımamaktadır. Ayrıyeten içerik sağlayıcı, öteki birinin yayımladığı hukuka muhalif içeriği kendi paylaşması halinde içeriği benimsediği açıkça aşikâr ise suça iştirak etmiş olmaktadır. Hukuka ters olan paylaşımlarda içerik sağlayıcının muhtemel kararları şunlardır:
- İçeriğin ortadan kaldırılması ve erişim engeli
- İdari para cezası (2.000-500.000 TL arası)
İnternet Ortamına Erişim Mahzuru Hangi Durumlarda Uygulanır?
- Kişilik haklarının ihlali
- Özel hayatın gizliliği
- Patent ihlali
- Telif hakkının ihlali
- Uyuşturucuya özendirme ya da kullanımını kolaylaştırma
- Müstehcen içerik paylaşımı
- İllegal yollarla kumar oynatma
- Atatürk aleyhine işlenen suçlar
Bu hatalardan en az birini işlemiş olan kişinin içeriğinin kaldırılması ve bireye erişim mahzuru verilmesine Sulh Ceza Hakimliği karar verir. Cumhuriyet Savcısı ya da Sulh Ceza Hakimliği bu kararı BTK’ya (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanlığı) iletir. BTK mahkemeden gelen bu kararı uygulamakla yükümlüdür.
Yer Sağlayıcı:
İnternet ortamında hizmet ve içerikleri barındıran sistemleri sağlayan gerçek yahut hukukî bireylerdir. “Yer” tarifi internet ortamında sunucu (server) manası taşır. Buna, sunucu ve hosting sağlayan firmalar örnek olabilir. Bu firmaların öncelikli sorumluluğu Log kaydı tutmaktır. Bir başka sorumluluğu ise hukuka muhalif paylaşıma erişimi engellemektir. Uygunsuz paylaşım yapan kişiyi tespit etmek ismine BTK’ya kişinin kimlik bilgilerini vermekle yükümlüdür. Yer sağlayıcıların sorumluluklarını yerine getirmemesi halinde tüzel yaptırımlar şunlardır:
- 500 günden 3000 güne kadar idari para cezası
- Bildirgesiz yer sağlayıcılık yapan bireylere ise 148.000 – 1.486.078 TL ortasında idari para cezası
Log Kaydı Nasıl Tutulmalıdır?
Yasalara uygun Log kaydı; IP, MAC adresi, saat, tarih ve hareketi içerecek formda tutulmalıdır. Bu kaydı tutmak yer sağlayıcının sorumlulukları ortasındadır. Log kayıtları son 2 yılı kapsayacak formda tutulmalıdır. Log kayıtları siber cürüm işleyen şahısların kimliğini tespit etmek için kullanılır.
Erişim Sağlayıcı:
Kullanıcılara internete erişim imkanı sağlayan gerçek ya da hükmî bireylerdir. Yani interneti kullanmak için başvurduğumuz ve konutumuza modem kurmaya gelen firmalardır. İçeriklerin ve web sitelerinin denetiminden sorumlu değillerdir. Hukuka ters paylaşım yapılan sitelerin ya da içeriklerin bildirilmesi halinde erişimi engellemekle yükümlüdür. Ayrıyeten engellenen içeriğe alternatif erişim kanallarını da engellemekle yükümlüdür. Sorumluluğunu yerine getirmeyen erişim sağlayıcıların mümkün idari cezası şudur:
- 10.000 – 50.000 TL ortası idari para cezası
Toplu Kullanım Sağlayıcı:
Ticari emelle internetin satıldığı ortamlardır. İnternet kafeler buna en âlâ örnektir. Para karşılığı internet ve internete erişebilen aygıtlar sağlayan alanlardır. Öncelikli yükümlülüğü hatanın önlenmesi ve o ortamdaki cürümlünün tespit edilmesidir. Cürüm içeren içeriklere erişimi engellemek ve kullanıcıların kayıtlarını tutmak da bir öbür yükümlülüğüdür. Bu alanlara giden bireylerin kimlik bilgilerini almak ve süreç müddetince kamera kaydı almakla yükümlüdür. Sorumluluklarını yerine getirmeyen toplu kullanım sağlayıcıların yükümleri şunlardır:
- 1000 – 15.000 TL ortası idari para cezası
- 3 güne kadar ticari faaliyetlerinin durdurulması
“Google IO 2022 Etkinliğinde Google Play’e Gelen Yeni Özellikler” başlıklı yazımızı okumuş muydunuz?
